Sự dịch chuyển khỏi thị trường Hoa Kỳ

Trong bối cảnh chính quyền Trump áp đặt thuế cao đối với hàng nhập khẩu từ các quốc gia châu Á, ngành tôm đã phải nhanh chóng tìm kiếm các thị trường mới để giảm bớt sự phụ thuộc vào Hoa Kỳ. Mặc dù Hoa Kỳ là một thị trường lớn, nhưng tôm chân trắng chỉ chiếm khoảng 20% tổng lượng tiêu thụ toàn cầu. Các chuyên gia như Ragnar Nystoyl từ Kontali nhận định, ngành tôm cần tập trung phát triển các thị trường thay thế ngoài Hoa Kỳ. Tiêu thụ tôm tại Mỹ chỉ tăng 4% vào năm 2024, trong khi Trung Quốc giảm 4% so với năm trước. Ngoài ra, dự báo tồn kho tại Hoa Kỳ sẽ tăng lên trước thời hạn áp thuế vào ngày 9 tháng 7 và sau đó lùi lại mốc ngày 1 tháng 8, khiến nhiều khách hàng rơi vào tâm lý "chờ xem", chỉ mua trong ngắn hạn.

Sự tăng trưởng mạnh mẽ tại EU và Nhật Bản

Ngược lại với xu hướng giảm của Hoa Kỳ và Trung Quốc, Liên minh Châu Âu (EU) và Nhật Bản đã ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng. Tiêu thụ tôm tại EU đã tăng 14% trong năm 2024, trong khi Nhật Bản đạt mức tăng 11%. Điều này phản ánh sự chuyển dịch mạnh mẽ trong thị trường tôm, không chỉ tập trung vào các thị trường lớn mà còn mở rộng ra các khu vực khác.

EU: Thị trường an toàn và tăng trưởng nhanh nhất

Đối với các quốc gia xuất khẩu tôm như Việt Nam, Ấn Độ, và Indonesia, châu Âu đã trở thành điểm đến ổn định trong năm nay, với mức tăng trưởng 25% trong nguồn cung trong nửa đầu năm 2025. Trong khi đó, doanh số bán hàng sang các nước châu Âu khác cũng tăng 8%. EU ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể trong nhập khẩu tôm từ Ecuador (+49%) và Ấn Độ (+42%). Tuy nhiên, Giám Đốc điều hành Hottlet Frozen Foods, Olivier Hottlet, khuyến nghị các quốc gia muốn đẩy mạnh xuất khẩu vào EU cần xây dựng chiến lược tiếp thị rõ ràng, lấy ví dụ từ thành công của Madagascar trong việc xây dựng thương hiệu cho tôm sú.

Thị trường Nhật Bản: Thách thức tỷ giá hối đoái

Nhật Bản, mặc dù trước đây là một thị trường khá ổn định, đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể trong năm 2024 và đầu năm 2025. Tuy nhiên, thách thức lớn đối với Nhật Bản hiện nay là tỷ giá hối đoái. Đồng yên Nhật đã mất giá 40%, khiến chi phí nhập khẩu tôm tăng và điều này có thể làm tăng giá tiêu thụ. Mặc dù vậy, nhu cầu tôm tại Nhật Bản vẫn duy trì ổn định, đặc biệt từ các du khách quốc tế.

Việt Nam: Nổi lên là thị trường tiêu thụ nội địa mạnh mẽ

Việt Nam đang trở thành một thị trường tiêu thụ tôm nội địa lớn, với nhu cầu tôm sống tại các khu vực miền Nam, đặc biệt là TP.HCM, rất cao. Theo ước tính, có khoảng 400-500 tấn tôm được tiêu thụ mỗi đêm tại các chợ đầu mối. Tôm sống đã trở thành món ăn phổ biến trong thực đơn của các nhà hàng Việt Nam và dự báo nhu cầu sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới. Việt Nam đang trên đà tiến gần tới mức tiêu thụ tôm của Nhật Bản, khoảng 200.000 tấn mỗi năm. Thị trường tôm toàn cầu hiện nay giống như một dòng sông đang thay đổi dòng chảy. Thay vì chỉ tập trung vào một vài thị trường lớn như Hoa Kỳ, các thị trường tiêu thụ đang mở rộng ra nhiều khu vực như EU, Nhật Bản, và cả thị trường nội địa tại các quốc gia sản xuất như Việt Nam. Những sự chuyển dịch này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn tạo ra nhiều cơ hội tăng trưởng mới cho ngành tôm toàn cầu.