(xky12.com) Sự bất ổn về thuế quan của Hoa Kỳ, căng thẳng tại Biển Đỏ và tốc độ tăng trưởng đội tàu vượt xa nhu cầu đang tạo ra những thách thức đáng kể cho thị trường vận tải container toàn cầu trong những tháng còn lại của năm 2025. Đó là nhận định từ ông Daniel Richards – chuyên gia phân tích cấp cao tại Maritime Strategies International (MSI), trong cuộc trao đổi mới đây với Seatrade Maritime Podcast.
Nửa đầu năm: thị trường ổn định hơn kỳ vọng
Theo MSI, nửa đầu năm 2025 chứng kiến sự ổn định tương đối, trái ngược với những biến động mạnh mẽ của năm 2024. Trên các tuyến vận tải ngoài Mỹ, thị trường phần lớn diễn biến theo chu kỳ mùa vụ truyền thống – yếu từ tháng 1 đến tháng 5 và nhích lên vào tháng 6 khi giá cước tăng do tắc nghẽn cảng tại châu Âu.
Tuy nhiên, tại thị trường Hoa Kỳ, diễn biến không theo quy luật thông thường, chủ yếu do tác động từ chính sách thuế quan chưa rõ ràng của chính quyền Tổng thống Trump. “Tình hình thuế quan cực kỳ biến động, trong khi rủi ro địa chính trị tại Biển Đỏ vẫn chưa được giải quyết, còn tốc độ mở rộng đội tàu diễn ra đúng như dự báo,” ông Richards nhận định.
Giá cước container trong quý I/2025 giảm 5% so với quý IV/2024, nhưng vẫn tăng 7% so với cùng kỳ năm trước. Quý II được đánh giá là ổn định hoặc giảm nhẹ. MSI cảnh báo, thị trường đang bắt đầu cảm nhận rõ áp lực từ dư cung, dù vẫn còn nằm trong giai đoạn cao điểm.
Thuế quan của Mỹ – rủi ro chính trong nửa cuối năm
Thuế quan đối với hàng nhập khẩu vào Mỹ là yếu tố rủi ro then chốt. Giá cước vận chuyển sang Mỹ đã giảm mạnh trong tháng gần đây, và nếu các mức thuế mới được áp dụng từ tháng 8, nhu cầu nhập khẩu có thể tiếp tục giảm.
Dù khối lượng container trong nửa đầu năm tăng 4–6% so với cùng kỳ năm ngoái, MSI dự báo nhập khẩu container của Mỹ sẽ sụt giảm trong nửa cuối năm 2025 và tình trạng này có thể kéo dài sang năm 2026. “Thị trường sẽ bắt đầu cảm nhận tác động rõ ràng hơn từ việc hàng hóa bị gom trước để né thuế,” ông Richards nói.
Biển Đỏ tiếp tục bất ổn
Sau một thời gian yên ắng, căng thẳng tại Biển Đỏ đã trở lại khi các cuộc tấn công vào tàu thương mại trong tháng 7 khiến nhiều hãng tàu phải tạm dừng kế hoạch khôi phục tuyến qua Kênh đào Suez. Điều này buộc các hãng tiếp tục đi vòng qua Mũi Hảo Vọng, kéo dài hành trình, làm tăng chi phí và ảnh hưởng đến năng lực đội tàu.
“Không có dấu hiệu nào cho thấy tình hình ở Biển Đỏ sẽ sớm được giải quyết. Các rủi ro địa chính trị tiếp tục hiện hữu,” ông Richards cảnh báo.
Nguồn cung đội tàu tăng vượt nhu cầu
Nguồn cung đội tàu container tiếp tục tăng mạnh. Theo MSI, đã có khoảng 2 triệu TEU được đặt đóng mới từ đầu năm đến nay, phần lớn là tàu lớn, nhiên liệu kép. Tổng đội tàu đặt hàng hiện chiếm hơn 30% quy mô đội tàu toàn cầu. Dù đơn hàng tàu cỡ nhỏ bắt đầu tăng trở lại nhằm thay thế đội tàu cũ, tổng thể nguồn cung vẫn đang vượt xa tăng trưởng thương mại.
Tăng trưởng thương mại container toàn cầu năm 2025 được dự báo đạt 3,5–4%, trong khi đội tàu dự kiến tăng 6,5%. MSI dự báo cán cân cung – cầu sẽ suy yếu trong nửa cuối năm, kéo theo áp lực giảm cước sau mùa cao điểm.
Triển vọng 2026: cung tiếp tục là thách thức
Sang năm 2026, tốc độ tăng đội tàu dự kiến chững lại do tạm dừng giao tàu mới, nhưng áp lực từ số lượng tàu đã ký hợp đồng trong 18 tháng qua vẫn còn lớn. MSI cảnh báo ngành vận tải container đang tiến gần đến nguy cơ dư cung thực tế – ngay cả khi khủng hoảng Biển Đỏ chưa được giải quyết.