Chuyển đổi để thích ứng

Nhận thấy việc nuôi lợn ngày càng khó khăn do giá thức ăn, con giống tăng cao và dịch bệnh phức tạp, ông Trần Văn Hiếu (thôn Na Trung, xã Cẩm Duệ, Hà Tĩnh) đã quyết định chuyển hướng. Cuối năm 2020, sau khi tìm hiểu các mô hình nuôi ếch thành công ở một số nơi, ông cải tạo toàn bộ chuồng lợn cũ, lắp hệ thống cấp thoát và lọc nước để nuôi ếch Thái Lan. Những vụ đầu thắng lợi giúp ông mở rộng từ 5 lên 8 bể, mỗi bể 8m², thả hơn 6.000 con giống. Để giảm chi phí, ông còn tự cho ếch sinh sản và ương giống thành công. Ngoài nuôi ếch, ông Hiếu còn cải tạo diện tích vườn nhà để đầu tư nuôi hơn 3 nghìn con cá lóc trong bể xi măng. Ông còn tận dụng diện tích để nuôi cá rô đầu nhím và ốc bươu đen - hai loài thủy sản dễ nuôi, ít bệnh và có giá trị kinh tế ổn định. Ông Hiếu chia sẻ: Cá lóc là loài cá có sức đề kháng tốt, tốc độ tăng trưởng nhanh và giá trị thương phẩm cao. Với kỹ thuật chăm sóc hợp lý có thể thu hoạch sau 4 - 5 tháng, đạt trọng lượng trung bình từ 700g - 1kg/con, lợi nhuận mang lại cao hơn so với nuôi cá lóc trong ao tự nhiên. Còn gia đình bà Nguyễn Thị Thành (thôn Na Trung, xã Cẩm Duệ, tỉnh Hà Tĩnh) đã từng đầu tư nuôi gia súc, gia cầm nhưng hiệu quả mang lại không có, thậm chí là lỗ. Sau khi tìm hiểu qua các kênh khuyến nông và học hỏi từ mô hình thực tế tại các địa phương, bà quyết định chuyển sang nuôi cá lóc thương phẩm. Bà đã đầu tư 3 bể nuôi (mỗi bể có diện tích 20m2), các bể được xây bằng xi măng, có hệ thống cấp thoát nước riêng biệt và tạo độ nghiêng để dễ dàng vệ sinh. Bà Thành chia sẻ: Để nuôi thành công cần phải chọn địa điểm thoáng mát, phải chủ động được nguồn nước sạch và thay nước mỗi ngày 2 lần. Giai đoạn đầu khi cá còn nhỏ thì cho ăn hoàn toàn bằng thức ăn công nghiệp với hàm lượng đạm 38 - 40%. Khi cá đạt kích cỡ 15 - 20cm/con thì bổ sung 50% cá tạp xay nhỏ để đảm bảo cho cá phát triển. Bên cạn đó, khi xây dựng bể phải đảm bảo độ cao trên 1m, có giăng lưới phía trên thành bể 1.5m, nền đáy phải có độ nghiêng về chỗ thoát nước để dễ dàng khi vệ sinh. Đặc biệt đáy và tường phải được ốp bằng gạch men để tránh xây xát cho cá trong quá trình nuôi vì đặc điểm của cá lóc là vận động nhiều và hay nhảy ra ngoài. Ngoài các đối tượng trên, hiện nay nhiều hộ nuôi trồng thủy sản trên địa bàn xã Cẩm Duệ còn đem các đối tượng nuôi mới có giá trị kinh tế cao vào phát triển kinh tế như tôm càng xanh. Với diện tích 0,3 ha ao đầm, những năm trước anh Đào Văn Chiến (thôn Xuân Lâu, xã Cẩm Duệ) chủ yếu nuôi cá truyền thống nhưng không hiệu quả, đầu ra bấp bênh. Sau khi tìm hiểu, đã mạnh dạn chuyển đổi toàn bộ diện tích 0,3 ha để nuôi tôm càng xanh và sau một thời gian thả nuôi đã mang lại thu nhập khá cho gia đình.

Tăng hiệu quả kinh tế

Theo tính toán của ông Hiếu, cứ sau 3 tháng ếch đạt trọng lượng 200 - 250gr/con là có thể thu hoạch. Với cách nuôi gối vụ, mỗi năm ông xuất bán hơn 2 tấn ếch thương phẩm với giá giao động 60 - 70 ngàn đồng/kg. Ngoài ra, ông còn cung ứng cho thị trường trên 4.000 con ếch giống, với giá 2.500 đồng/con. Ông Hiếu thông tin: Trong các đối tượng nuôi tôi đã và đang nuôi thì ếch là đối tượng nuôi mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất vì tôi đã chủ động sản xuất được con giống phục vụ nuôi thương phẩm và cung cấp ra thị trường. Với mô hình vật nuôi đa dạng của gia đình mình, sau khi trừ chi phí, gia đình ông Hiếu có lãi từ 150 - 200 triệu đồng/năm. Trên diện tích 60m², bà Thành nuôi khoảng 6.000 con ếch mỗi năm, tỷ lệ sống đạt khoảng 90%, trọng lượng bình quân khi thu hoạch 1 kg/con. Sản lượng trung bình mỗi năm đạt gần 5 tấn. Với giá bán dao động từ 65.000 – 70.000 đồng/kg, mỗi năm gia đình bà thu lãi khoảng 100 – 150 triệu đồng. Tương tự, trong lĩnh vực thủy sản, anh Chiến lựa chọn nuôi tôm càng xanh và cũng đạt hiệu quả kinh tế cao. Mỗi năm, anh thả nuôi 60.000 – 80.000 con tôm giống. Sau hơn 5 – 6 tháng, tỷ lệ sống đạt 60% – 65%, trọng lượng bình quân 20 – 25 con/kg. Nhờ đó, anh thu được khoảng 600 – 700 kg tôm thương phẩm. Với giá bán 300.000 – 350.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, lợi nhuận đạt 200 – 250 triệu đồng/năm. So với nuôi cá truyền thống trước đây, nuôi tôm càng xanh mang lại hiệu quả kinh tế cao gấp 4 – 5 lần. Anh Chiến chia sẻ: Tôm càng xanh dễ nuôi, ít dịch bệnh, giá bán cao. Tuy nhiên, để nuôi tôm càng xanh có hiệu quả cao cần chọn được nguồn tôm giống tốt. Trong quá trình nuôi phải quản lý tốt về thức ăn, ao hồ phải đảm bảo không ngập về mùa lũ, thường xuyên kiểm tra các yếu tố môi trường. Đặc biệt, nuôi tôm càng xanh đòi hỏi nguồn nước sạch chủ động, giàu ô xi thì mới mang lại hiệu quả cao cho người nuôi.   Ông Trương Quang Thuận Chủ tịch Hội Nông dân xã Cẩm Duệ cho biết: Việc xây dựng thành công các mô hình nuôi trồng thủy sản, nhất là mạnh dạn chuyển đổi đối tượng nuôi mới, không chỉ giúp người dân tăng thu nhập, nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn giúp địa phương củng cố vững chắc tiêu chí tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn trên hành trình xây dựng nông thôn mới. Từ những kết quả bước đầu đạt được, hiện nay, cùng với việc tiếp tục hỗ trợ người dân tiếp cận các tiến bộ khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất, xã Cẩm Duệ đang có kế hoạch tổ chức đánh giá thực tế để nhân rộng trong thời gian tới. Có thể thấy, việc đa dạng hóa các đối tượng nuôi và hình thức nuôi thủy sản nước ngọt đã mang lại hiệu quả thiết thực về mặt kinh tế cho người dân. Đây là hướng phát triển phù hợp với những địa phương có tiềm năng về nuôi trồng thủy sản nước ngọt. Bên cạnh sự mạnh dạn chuyển đổi sản xuất từ chính người dân thì các cấp các ngành chuyên môn cần tăng cường chuyển giao, hướng dẫn khoa học kỹ thuật, có chính sách hỗ trợ người dân để từng bước phát triển nghề nuôi trồng thủy sản một cách bền vững. Theo