(xky12.com) Ngành nuôi trồng thủy sản (NTTS) đang phát triển nhanh nhưng đối mặt với một thách thức lớn: sự lệ thuộc quá mức vào bột cá và dầu cá – hai nguyên liệu truyền thống được coi là "tiêu chuẩn vàng" trong thức ăn cho các loài cá và tôm ăn thịt. Tuy nhiên, việc khai thác cá làm nguyên liệu gây cạn kiệt nguồn lợi tự nhiên, phá vỡ cân bằng sinh thái biển, khiến giá cả biến động và làm gia tăng cạnh tranh lương thực với con người. Trước áp lực này, ngành NTTS buộc phải tìm kiếm giải pháp thay thế bền vững và khả thi hơn.
Hai nguồn protein thay thế đầy tiềm năng đang được chú ý là côn trùng – cụ thể là ấu trùng Ruồi lính đen (BSF) – và vi tảo.
Côn trùng – Giải pháp tuần hoàn từ rác thải hữu cơ
Ấu trùng BSF chứa hàm lượng protein ﷽cao (40-60%), axit amin cân đối và giàu chất béo, canxi, phốt pho – phù hợp vớ🍨i nhu cầu dinh dưỡng của thủy sản. Quan trọng hơn, đây là thức ăn tự nhiên của nhiều loài cá hoang dã nên dễ tiêu hóa và hấp thụ.
Về mặt sinh thái và kinh tế, nuôi BSF tận dụng chất thải hữu cơ (rau củ, bã bia, phụ phẩm nông nghiệp), giúp giảm lượng rác, phát thải khí nhà kính và tạo ra nguồn nguyên liệu giá trị cao. Ngoài bột và d☂ầu côn trùng, phân của ấu trùng còn có thể dùng làm phân bón hữu cơ. Mô hình này tạo nên một chu trình kinh tế tuần hoàn hiệu quả và thân thiện môi trường.

Vi tảo – Nguồn vi chất quý và "máy hút CO₂" tự nhiên
Vi tảo là nguồn cung cấp trực tiếp axit béo omega-3 (EPA, DHA), vốn là thành phần thiết yếu trong dầu cá. Các loài tảo như Schizochytrium, Nannochloropsis൲ cho hàm lượng EPA, DHA cao mà không cầ🐓n qua trung gian là cá biển.
Một số vi tảo như Spirulina, Chlorella còn chứa đến 70% protein cùng vitamin, khoáng chất và sắc tố tự nhiên như Astaxanthin, giúp cải thiện màu sắc và chất lượng sản phẩm thủy sản. Ngoài ra, vi tảo hấp thụ CO₂ thông qua quang hợp, có thể nuôi trong bể kín sử dụng🐓 nước thải, không chiếm đất canh tác – góp phần xử lý ô nhiễm và giảm phát thải khí nhà kính.

Hướng đi tất yếu cho thủy sản bền vững
Chuyển đổi sang nguồn nguyên l💖iệu như côn trùng và vi tảo không còn là lựa chọn, mà là hướng đi tất yếu để đảm bảo tính bền vững, giảm phụ thuộc vào nguồn lợi biển⛄ đang cạn kiệt, ổn định giá thành sản xuất và nâng cao tính tự chủ trong chuỗi cung ứng thức ăn thủy sản.
Dù vẫn còn những thách thức như chi phí sản xuất, pháp lý và chấp nhận thị trường, 𒐪nhưng với tiềm năng vượt trội về dinh dưỡng, sinh thái và kinh tế, côn trùng và vi tảo được xem là nền tảng quan trọng giúp ngành NTTS bước vào kỷ nguyên phát triển xanh, hiệu quả và bền vững hơn.
Tổng hợp