Trong bối cảnh căng thẳng thương mại quốc tế tiếp diễn và sản lượng phục hồi tại c&aacu🐻te;c quốc gia chủ chốt ở Mỹ Latinh, ngành cá rô phi toàn cầu đang bước vào năm 2025 với tâm thế thận trọng, pha lẫn kỳ vọng và lo ngại trước áp lực giá ngày càng gia tăng.

Francisco Murillo, Tổng Giám đốc Công ty Tropo Farms (Ghana), chia sẻ, sản lượng năm nay được dự báo khả quan hơn so với năm trước, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc ai cũng sẽ được hưởng lợi. Trọng tâm áp lực đã chuyển từ khâu sản xuất sang vấn đề giá cả v&ag⛄rave; biến động thương mại.

Lần đầu tiên kể từ đầu năm 2023, khối lượng cá rô phi nhập khẩu vào Mỹ trong tháng 3 đã vượt mốc mang tính biểu tượng một triệu pound mỗi tuần (tương đương hơn 450 tấ𒁃n).

Sự phục hồi này đánh dấu bước ngoặt so với giai đoạn sụt giảm trong năm 2024, vốn bị ảnh hưở💟ng bởi các vấn đề sinh học tại Colombiaไ và Honduras cũng như nguồn cung thắt chặt từ các quốc gia xuất khẩu khác.

Tuy nhiên, trong khi sản lượng tăng🦋, giá lại có xu hướng giảm. “Giá bán buôn phi lê cá rô phi tươi tại Miami đã giảm từ mức 4,80 USD/pound cách đây một năm xuống còn khoảng 4,00 USD/pound. Nếu xu hướng hiện tại tiếp tục, giá có thể giảm xuống mức 3,70–3,80 USD/pound vào quý IV/2025,” ông Murillo nhận định.

“Ở mức giá đó, ngành sản xuất bắt đầu tiến gần đến ngưỡng không thể duy trì – đặc biệt nếu một ♋loại thuế mới được &a❀acute;p dụng,” ông nói thêm.

Một trong những biến số quan trọng nhất ảnh hưởng đến ngành cá rô phi toàn cầu hiện nay là diễn🀅 biến trong đàm phán thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc. Trung Quốc hiện chiếm gần 90% tổng lượng cá rô phi phi lê đôꦛ;ng lạnh nhập khẩu vào Mỹ.

Nếu thuế quan làm tắc nghẽn nguồn cung từ Trung Quốc, sẽ không quốc gia nào có thể thay thế được khối lượng đó. Các nhà sản xuất tại Mỹ Latinh hiện đã xuất khẩu hết công suất. Nếu Trung Quốc bị siết lại, khoảng trống nguồn cung sẽ không dễ lấp đầy. Khi đó, hoặc giá tăng vọt, hoặc thị trường k🌠han hiếm hàng hóa.

Mỹ v♈à Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận tạm thời vào ngày 12/5 về việc cắt giảm thuế suất đối ứng trong 90 ngày, điều này có thể giúp giảm đáng kể chi phí cho các doanh nghiệp thủy sản giao thương giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ, ông Scott Bessent, tuyên bố sáng sớm ngày 12/5 rằng hai bên đã đồng ý giảm 115% mức thuế hiện hành, sau các cuộc đàm phán được ông mô tả là “mang tính x&acꦐirc;y dựng” tại Geneva (Thụy Sĩ).

Theo đó, mức thuế của Mỹ đối với hàng h&⛎oacute;a nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ giảm từ 145% xuống 30%, trong khi Trung Quốc giảm thuế đối với hàng hóa từ Mỹ từ 125% xuống còn 10%. Thỏa thuận dự kiến có hiệu lực từ ngày 14/5.

Tuy nhiên, ngay cả khi nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại toà💖;n diện là không lớn, Murillo lưu ý rằng một mức thuế khiêm tốn 10% cũng có thể làm tăng chi phí nhập khẩu t☂hêm khoảng 0,40 USD/pound ở mức giá hiện tại – mức tăng mà cả nhà sản xuất lẫn nhà bán lẻ đều không muốn gánh chịu.

“Chi phí đó cuối cùng sẽ được chuyển dần trong chuỗi giá tไrị, và người tiജêu dùng Mỹ sẽ phải trả giá cao hơn cho loại thực phẩm vốn được xem là nguồn protein giá rẻ,” ông nói.

Một trong những xu hướng thay đổi nhanh nhất trong ngành là💙; sự trỗi dậy của Brazil như một cường quốc về cá phi lê tươi. Trong vòng 15 tháng qua, xuất khẩu của Brazil sang Mỹ đã tăng gấp hơn ba lần, đưa nước này vượt Colombia trở thành nhà cung cấp cá rô phi tươi hàng đầu khu vực Mỹ Latinh.

“Brazil đang thể hiện sự quyết đoán rõ rệt,” Murillo nhận xét. “Họ đã vạch ra một chiến lược b&agravꦡe;i bản nhằm mở rộng thị phần tại thị trường Mỹ.”

Tuy nhiên, đà tăng trưởng của Brazil vẫn phụ thuộc nhiều vào biến động tỷ giá và chi phí vận tải. Nếu đồng real tăng giá, lợi nhuận từ xuất khẩu c꧅ó thể nhanh chóng sụt giảm.

Trong khi đó, Colombia – từng chứng kiến sản lượng xuất khẩu hàng tuần giảm từ hơn 500.00🍌0 pound x💯uống chỉ còn 290.000 pound vào cuối năm 2024 – đang từng bước phục hồi.

Sản lượng của Colombia đã đạt 380.000 poundﷺ/tuần trong tháng 3/2025, nhờ chương trình tiêmꩲ vaccine quốc gia nhằm kiểm soát các chủng bệnh đã từng gây thiệt hại lớn.

“Sự phục hồi của Colombia là thực tế, dù tiến độ vẫn chậm rãi. Họ đang dần ổn định lại🔯, điều này có thể giúp đưa thị trường trở về trạng thái cân bằng hơn,” Murillo cho biết.

Honduras – với Regal Springs là nhà xuất khẩu duy nhấ𝐆t – cũng đã tăng gấp đôi sản lượn𓆉g trong năm qua, hiện đạt mức khoảng 175.000 pound/tuần. Tuy vậy, việc thiếu hụt cá giống tiếp tục là rào cản mở rộng quy mô.

“Honduras đã vượt qua giai đoạn tồi tệ nhất, nhưng vẫn còn thấp hơn đ&a🗹acute;ng kể so với mức bình quân lịch sử 300.000–350.000 pound,” Murillo chia sẻ. “Thị trường vẫn còn nhiều yếu tố mong manh.”

Triển vọng 2025: Sản lượng tăng – biên lợi nhuận giảm?

Nghịch lý của năm 2025 là: sản lượng tăng nhưng lợi nhuận lại có thể giảm. Với sự phục hồi của Colombia, sự bùng nổ từ Brazil và sản lượng cải thiện tại Honduras, thị trường Mỹ có thể đối mặt với điều mà Murillo gọi l🔯à “cơn sóng thần sản phẩm”.

“Và♌; điều đó thường kéo theo xu hướng giảm giá trên diện rộng,” ông nói thêm. Xu hướng này không chỉ gây tổn thất cho các nh♑à xuất khẩu mà còn ảnh hưởng đến người lao động và các bên liên quan tại những quốc gia đang phát triển, nơi mà kinh tế địa phương phụ thuộc lớn vào nuôi trồng thủy sản.

“Khi giá xuống quá thấp, nhiều nhà sản xuất buộc phải cắt giảm sản lượng hoặc giảm chất lượng. Đây không chỉ là vấn đề lợi nhuận,ꦗ mà còn tác động tới an ninh lương thực và việc làm🐼 nông thôn,” Murillo cảnh báo.

Câu hỏi quan trọng nhất trong phần còn lại của năm 2025 là: tất cả những yếu tố này sẽ kết hợp lại như thế nào? Diễn biến thuế quan, tỷ giá hối đoái, hiệu quả tiêm phòng và chi phí logistics – tất cả đều có thể tạo ra ảnh hưởng lớn đế﷽n cán cân thị trường.

“Chúng 💧ta đang chèo lái trong một hành lang hẹp. Cơ hội vẫn còn đó: sản lượng cao hơn, nhu cầu mạnh mẽ hơn. Nhưng cũng rất dễ rơi vào ngưỡng giá mà nhà sản xuất không thể chịu đựng nổi. Năm nay sẽ là phép thử thực sự cho khả năng thích ứng của toàn ngành,” ông kết luận.