11 tháng đầu năm 2023 Hoa Kỳ đã nhập khẩu 187 triệu pound (84.822 tấn) philê cá rô phi đông lạnh, cao hơn 13% so với 166 triệu pound cá tra đông lạnh mà Hoa Kỳ nhập khẩu trong cùng kỳ. Mặc dù Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ (NOAA) vẫn chưa cập nhật cơ sở dữ liệu thương mại thủy sản cả năm 2023, nhưng kết quả tương tự có thể được dự đoán cho cả năm. Cá rô phi đã thống trị cuộc cạnh tranh với cá tra hàng năm ngoại trừ một cuộc cạnh tranh từ năm 2008. Năm 2022, Mỹ nhập khẩu 284 triệu pound cá tra, nhiều hơn 21% so với 234 triệu pound cá rô phi được nhập khẩu.

Chuyện gì đã xảy ra?

Chủ tịch của Maritime Products International, một nhà nhập khẩu hải sản có trụ sở tại Newport News, Virginia, cho biết nhập khẩu cá rô phi của Mỹ tương đối ổn định, nhưng 2022 là một năm sản xuất lớn đối với cá tra. Ông cho biết, sản lượng cá tra đạt mức cao kỷ lục vào năm 2021 sau đại dịch. “Con số này thậm chí còn lớn hơn vào năm 2022, không chỉ là cá tra vượt qua cá rô phi vào năm 2022 – mà còn là một năm sản xuất kỷ lục đối với cá tra – Cao hơn 10-20% so với hầu hết các năm trong khoảng thời gian 2012-2016,” ông nói. Lần cuối cùng NFI công bố bảng xếp hạng các loại hải sản phổ biến nhất ở Mỹ là vào tháng 6/2023, xác định tôm (5,90 lbs mỗi năm), cá hồi (3,38 pound/năm) và cá ngừ đóng hộp (1,90 pound/năm) là ba loài được tiêu thụ nhiều nhất vào năm 2021 Cá rô phi (1,04 pound/năm) đứng thứ tư, cá minh thái Alaska thứ năm (0,78 pounds/năm), cá tra thứ sáu (0,71 pound/năm) và cá tuyết thứ bảy (0,61 pound/năm).

Nhận diện và giá bán 

Cá rô phi có ít nhất một lợi thế lớn so với cá tra: tên tuổi được nhận diện và công nhận. Fass mô tả các cuộc khảo sát kh&oc𒉰irc;ng chính thức mà ông đã thực hiện khi nói chuyện với sinh viên trong các buổi thuyết trình của khách mời về ngành thủy sản. Ông nói, gần như mọi học sinh đều giơ tay để nói rằng các em biết cá rô phi là gì, nhưng rất ít học sinh biết cá tra.

“Và điều đó thật khó tin đối với tôi,” anh nói trong phiên họp GSMC. “Chúng tôi đang xem xét một loài mà hầu hết mọi người chưa bao giờ nghe nói đến. Tôi nghĩ đây là một minh họa rất rõ ràng và có thể giúp tạo tiền đề cho những gì cá tra vẫn có thể tồn tại và có lẽ chúng ta có thể bắt đầu làm thế nào để đạt được điều đó.”

Nhưng cá tra cũng có lợi thế: giá rẻ hơn.

Cá rô phi và cá tra trước đây có giá bán buôn tương tự nhau. Tuy nhiên, giá cá rô phi đông lạnh đã giảm và trở nên đắt hơn trong thời gian gần đây.

Giá bán buôn mới nhất do UB đưa ra trong bảng giá công bố hôm thứ Năm (25/1) cho thấy philê cá rô phi đông lạnh 3-5 oz. có bổ sung độ ẩm ở mức giá $2,55-$2,70 và phi lê cá tra đông lạnh 3-5 oz với độ ẩm tiêu chuẩn ở mức $1,80-$2,00, rẻ hơn 35%-42%.

Nhập khẩu cá rô phi của Trung Quốc đã gặp phải nhiều trở ngại, đặc biệt là vấn đề thị trường. Fass cho biết, mức thuế 301 do cuộc chiến thương mại bắt đầu vào năm 2018, khiến giá thành sản phẩm tăng thêm 25%. Nếu bạn trừ đi chi phí tăng thêm đó, giá cá rô phi có thể tương tự như giá đã thấy cách đây 10 đến 15 năm. Ông nói: “Việc thảo luận triết học về mức độ lành mạnh của một ngành công nghiệp trong một thế giới mà chúng ta có chi phí lao động cao hơn, chi phí sản xuất cao hơn cho tất cả các loại chi phí thức ăn chăn nuôi… và những thứ khác luôn đáng giá”. “Vì vậy, tôi nghĩ rằng cũng đã có một số nỗ lực phối hợp ở Trung Quốc để tìm cách củng cố một số hoạt động nông nghiệp, chỉ cần cố gắng đáp ứng nhu cầu ở những nơi nhiều hơn một chút thay vì tình trạng cung vượt cầu.” Fass nói với Undercurrent trong một cuộc phỏng vấn sau buổi thuyết trình rằng khi các nhà hàng hoặc các doanh nghiệp khác quyết định xem họ có muốn cung cấp cá rô phi hay cá tra trong thực đơn của mình hay không, điều đó thường phụ thuộc vào sở thích. "Khi bạn thực sự tìm hiểu về cá, thực sự có sự khác biệt giữa các loài như cá rô phi và cá tra - sự khác biệt về hương vị và kết cấu cũng như một số yếu tố khác rất quan trọng từ cả quan điểm của người tiêu dùng và hoạt động," anh ấy nói. "Khi người mua dành thời gian để thực sự ngồi xuống và xem xét toàn bộ thông tin cơ bản, họ nên đặt những câu hỏi như 'Cơ sở hạ tầng sản xuất ở những quốc gia này là gì và mọi thứ thường diễn ra như thế nào trong suốt cả năm? Loại nào' về kích thước và phân loại là tự nhiên nhất? Sản phẩm cắt theo yêu cầu có thể được phát triển suôn sẻ như thế nào? Loại phạm vi nào có sẵn để đóng gói và chế biến? Sự khác biệt giữa USDA và FDA hoặc các vấn đề quy định khác có ảnh hưởng đến không?" Ông tiếp tục: "Có thể có một số khác biệt khá rõ ràng tùy thuộc vào những gì bạn đang xem xét từ quan điểm hoạt động hoặc cách người tiêu dùng của nhà bán lẻ có thể sử dụng các loại khác nhau. Có thể có nhiều sự sáng tạo và linh hoạt hơn so với loại kia." Fass cho biết anh không thích để hai con cá đối đầu nhau, vì cả hai đều có những phẩm chất tích cực và có thể sử dụng được trong nhiều phạm vi chế biến. Ông nói: “Cả hai loài đều có rất nhiều ứng dụng tuyệt vời. "Cả hai loại đều hoạt động rất tốt khi người tiêu dùng bán hàng cạnh nhau trong các cơ sở bán lẻ và tôi liên tục nhận được sự giáo dục tuyệt vời về cách người tiêu dùng có thể thích loại này hơn loại kia dựa trên những lý do không phải lúc nào cũng rõ ràng đối với những người trong chúng tôi tham gia vào chuỗi cung ứng hàng ngày. Ông nói: “Tôi nghĩ có chỗ cho tất cả những điều đó, bao gồm cả những cơ hội tăng trưởng thực sự”.

Sản lượng cá rô phi thế giới tăng 5%

Thế giới đã tiêu thụ rất nhiều cá rô phi và có vẻ như sẽ tiếp tục tiêu thụ nhiều hơn nữa. Sản lượng thế giới chứng kiến tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 5,4% từ năm 2010 đến năm 2021 và dự kiến sản lượng sẽ tăng thêm 5,0% vào năm 2024.

Bà cho biết, sản lượng cá rô phi dự kiến sẽ đạt 7 triệu tấn vào năm 2024, tăng 5% so vớ𒈔i năm 2023 và tăng 13% so với ch🔜ỉ 5 năm trước.

Trung Quốc là nguồn cung cá rô phi lớn nhất thế giới, mặc dù tốc độ tăng trưởng của nước này đã chững lại đáng kể xuống còn khoảng 2,4% trong thời gian gần đây. Trong khi đó, Indonesia đã có sự thăng tiến nhanh chóng trong những năm gần đây, duy trì tốc độ CAGR là 10,4% từ năm 2010 đến năm 2021. Khi nói đến nhập khẩu cá rô phi, Mỹ phụ thuộc nhiều nhất vào philê đông lạnh và Trung Quốc. Trong khi đó, Việt Nam vẫn là nước sản xuất cá tra lớn nhất thế giới cho đến nay và sản lượng trên toàn thế giới dự kiến sẽ tăng thêm 2,5% vào năm 2024, nhóm cá thịt trắng dự kiến.