Bộ Bộ LĐ-TB&XH vừa có dự thảo báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc nghiên cứu điều chỉnh lương tối thiểu của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam 2021. Dẫn nhiều phân tích trong báo cáo, Bộ LĐ-TB&XH cho biết, năm 2020 trên tình hình phân tình hình kinh tế - xã hội, các yếu tổ điều chỉnh mức lương tối thiểu trong bối cảnh bị tác động nghiêm trọng bởi dịch bệnh Covid-19 và việc tăng lương tối thiểu sẽ gây thêm tác động đến việc làm của người lao động trong khi các DN còn đang gặp nhiều khó khăn, Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã quyết định lựa chọn, thống nhất phương án khuyến nghị Chính phủ không điều chỉnh tiền lương tối thiểu vùng năm 2021. Về mức lương tối thiểu vùng của năm 2020, Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã tính toán dựa trên kết quả điều tra mức sống dân cư năm 2018 và ước CPI 4%/năm trong giai đoạn 2019 - 2020 nhằm bù trượt giá, đảm bảo giá trị thực tế để đáp ứng mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ. Sau khi có kết quả CPI thực tế của từng năm, mức lương tối thiểu sẽ được cập nhật lại để đánh giá mức độ đảm bảo mức sống tối thiểu làm căn cứ tính toán cho các năm tiếp theo. Trong phương án khuyến nghị Chính phủ về không điều chỉnh mức lương tối thiểu năm 2021, Hội đồng Tiền lương quốc gia đã báo cáo rõ với dự kiến CPI tăng 4% thì mức lương tối thiểu năm 2021 đã cao hơn mức sống tối thiểu 1,51% (gồm vượt theo CPI thực tế năm 2019 là 1,21% và mức bình quân các vùng lương tối thiểu năm 2020 cao hơn mức sống tối thiểu là 0,3%). Đến nay, thực tế CPI cả năm 2020 tăng 3,23% (thấp hơn mức dự kiến) nên lương tối thiểu năm 2020 sau khi cập nhật lại đã đảm bảo cao hơn 2,28% so với mức sống tối thiểu. Vì vậy, khi tiếp tục giữ nguyên mức lương tối thiểu này để áp dụng cho năm 2021 thì vẫn đáp ứng được mức sống tối thiểu. Trường hợp CPI cả năm 2021 tăng cao hơn 2,28% thì về nguyên tắc hội đồng sẽ tính toán phần lương tối thiểu thấp hơn mức sống tối thiểu để xem xét đưa vào điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng áp dụng từ năm 2022. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê về lao động, việc làm cả năm 2020, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, việc làm của người lao động hiện vẫn còn nhiều khó khăn và chưa thể phục hồi như trước khi xảy ra dịch bệnh. Cụ thể, năm 2020 cả nước có 101.700 doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể và hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 13,9% so với năm 2019. Trung bình mỗi tháng có gần 8.500 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Lực lượng lao động là 54,6 triệu người, giảm 1,2 triệu người so với năm 2019. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 2,48%, cao hơn 0,31% so với năm 2019. Lao động 15 tuổi trở lên đang làm việc là 53,4 triệu người, giảm 1,26 triệu người so với năm 2019. Thu nhập bình quân của lao động làm công hưởng lương là 6,62 triệu đồng/người/tháng, giảm 75,8 nghìn đồng so với năm 2019. Điều này cho thấy năm 2020 mặc dù lương tối thiểu được điều chỉnh tăng nhưng thu nhập của người lao động vẫn giảm. Do lương tối thiểu chỉ để bảo đảm mức sàn thấp nhất cho người lao động, tăng lương tối thiểu không dẫn đến việc tăng tiền lương, thu nhập chung của người lao động. Trong bối cảnh kinh tế - xã hội, sản xuất kinh doanh của DN và việc làm, thu nhập của người lao động năm 2020 đều gặp khó khăn, ý kiến của các chuyên gia, nhà quản lý đều cho rằng cần phải lựa chọn vấn đề ưu tiên để hỗ trợ phù hợp, trong đó chính sách lương tối thiểu cần phải đặt trong bài toán tổng thể, xem xét kỹ nguồn lực theo thứ tự ưu tiên để đảm bảo tính bền vững chung cho toàn xã hội; mục tiêu trước mắt cần phải tập trung tháo gỡ khó khăn cho DN, từ đó kích thích nhu cầu sử dụng lao động; khi bảo vệ được hệ thống DN hiện có thì mới bảo vệ được việc làm, thu nhập của người lao động. Việc tăng lương tối thiểu sẽ dẫn đến DN không chịu đựng được, sa thải lao động, thất nghiệp gia tăng, thu nhập của người lao động giảm sút. Bên cạnh đó, Bộ LĐ-TB&XH cũng cho rằng, tình hình dịch bệnh COVID-19 hiện nay vẫn đang tiếp tục diễn biến phức tạp tại Việt Nam cũng như trên thế giới và chưa thể dự báo được chính xác thời điểm kết thúc và mức độ ảnh hưởng đến kinh tế - xã hội trong nước từ nay đến cuối năm 2021. Từ thực tế nêu trên, Bộ LĐ-TB&XH thấy việc không điều chỉnh lương tối thiểu năm 2021 là phù hợp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phục hồi, người lao động duy trì việc làm, tái tham gia thị trường lao động trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp và sau 13 năm liên tục điều chỉnh mức lương tối thiểu. Bộ LĐ-TB&XH đề nghị tiếp tục duy trì thời điểm điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng trùng với thời điểm bắt đầu của năm tài chính như thời gian vừa qua. Trong điều kiện có những yếu tố biến động bất thường cần phải điều chỉnh lùi thời điểm điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng của 01 năm nào đó, đề nghị Chính phủ giao cho Hội đồng tiền lương quốc gia nghiên cứu, đề xuất, báo cáo Chính phủ xem xét, quyết định cụ thể.

Sau khi nhận được Công văn số 531/LĐTBXH-QHLĐTL của Bộ LĐ-TB&XH, VASEP đã gửi thông báo tới các DN thủy sản hội viên, lấy ý kiến dự thảo Báo cáo này của Bộ LĐ-TBXH trên mục Góp ý Văn bản của Cổng thông tin điện tử của Hiệp hội: //www.xky12.com